Simmler Jakub Józef (1823–1868), malarz, współzałożyciel Tow. Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Ur. 14 III w Warszawie, był synem Jana Jakuba Simmlera i Anny Katarzyny Barbary z Simmlerów, 1. v. Grundman, młodszym bratem Karola (zob.) i starszym – Juliana (zob.).
Pierwsze lekcje rysunków S. pobierał u Józefa Richtera, a po jego śmierci (1837) u Bonawentury Dąbrowskiego w Warszawie. Namalował wówczas szkolny jeszcze Portret Teresy Kickiej (olej. na blasze, 1841, Muz. Narod. w Warszawie). W r. 1841 wyjechał do Drezna, by kształcić się w tamtejszej ASP (w pierwszym roku studiów za rysunek otrzymał medal srebrny). Zamierzał kontynuować tam studia u E. Bendemanna, portrecisty, malarza historyczno-rodzajowego, kontynuatora tradycji nazareńczyków. Jednak ze względu na zawieszenie przez niego działalności pedagogicznej S. opuścił Drezno i pod koniec t. r. przeniósł się do monachijskiej ASP (wpis z 23 XII t. r.). W r. 1842 naukę przerwała mu ciężka choroba (zapalenie opon mózgowych); w czasie rekonwalescencji przebywał u rodziny w Szwajcarii, tam powstał rysunkowy obraz Rodzina artysty, z podobiznami dwóch kobiet, dwojga dzieci i autoportretem S-a (ołówek, Muz. Narod. w Warszawie). Po powrocie do Monachium starał się o przyjęcie do pracowni H. M. Hessa oraz J. Schnorra von Carosfelda (nie wiadomo, z jakim skutkiem). Możliwe, że korzystał z nauk B. Genelliego. Duże wrażenie wywarła na nim wystawa obrazów dwóch historycznych malarzy belgijskich – L. Gallaita i E. de Biefe urządzona w Monachium jesienią 1843. Od t. r. był członkiem monachijskiego Kunstverein (później jeszcze w l. 1844, 1845, 1847, 1849, w r. 1851 określony jako członek zagraniczny tego towarzystwa). W Monachium namalował autoportret przy sztaludze. Do Drezna powrócił w r. 1844, by zrealizować swoje marzenie nauki u Bendemanna. W r. 1845 wysłał na Wystawę Publiczną Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie obraz o treści biblijnej Józef i Putyfara (zaginiony). Po roku musiał przerwać jednak naukę, ponieważ nie przedłużono mu paszportu, i powrócił do kraju.
W r. 1845 S. przyjechał do Warszawy. Jego prace z tego okresu wykazują związki z niemieckim biedermeierem i swym kameralnym nastrojem przypominają malarstwo Bendemanna. Były to portrety przeważnie najbliższej rodziny, m. in. Portret Anny Simmlerowej, matki artysty (1846), zbiorowy portret Katarzyny z Simmlerów i Antoniego Jahnów oraz S-a z braćmi – Karolem i Julianem Simmlerami (1848, wszystkie zaginione), Portret Jakuba Simmlera, ojca artysty (1847, Muz. Narod. w Warszawie), a także Portret Wilhelma Troszla, śpiewaka opery warszawskiej (1847, Muz. Narod. w Warszawie), nieco później sportretował jego żonę Wilhelminę (1850, wł. prywatna).
Prawdopodobnie w sierpniu 1847 S. wyjechał do Paryża. Jak pisał biografista S-a Wojciech Gerson, S. «uczęszczał niekiedy do atelier Delaroche’a, którego pomysły i sposób malowania, skromny, wolny od przesady, najwięcej przypadał do usposobienia i rodzaju malowania Simmlera». Choć wówczas sam P. Delaroche pracowni swej nie prowadził, jednak S. zetknął się z nim zapewne, a także poznał jego dzieła, które wywarły na nim wielkie wrażenie. Na twórczość S-a wpłynęło również malarstwo Ch. Gleyre’a, prowadzącego otwarte atelier po Delaroche’u. Nie była to jednak regularna nauka; uczył się też, zwiedzając muzea i kopiując obrazy Luwru, czy Galerii Luksemburskiej (w Muz. Narod. w Warszawie zachowała się kopia obrazu Delaroche’a „Dzieci króla Edwarda”). Wiele szkicował i rysował (ołówkiem i piórkiem), m. in. robił szkice do poematu Antoniego Malczewskiego „Maria” (3 rysunki w B. Ossol.). W zamyśle artysty miało powstać sześć obrazów ilustrujących ten poemat, ostatecznie ukończył dwa: Pożegnanie Wacława z Marią (olej. 1848, Muz. Narod. w Warszawie, replika tego obrazu z r. 1849 znajduje się w Muz. Narod. w Poznaniu, inna, będąca wł. prywatną, zaginęła), Maria i miecznik (1849, zaginiony). Nie wszystkie daty dotyczące nauki i podróży z czasów młodości artysty, podawane przez Gersona, są precyzyjne; wydaje się natomiast pewne, że S. nawet w czasie dłuższych pobytów w innych miastach przyjeżdżał często do Monachium, o czym świadczą sygnatury na rysunkach (np. w czasie nauki w Dreźnie, przebywał w maju 1845 w Monachium, gdzie wykonał rysunkowy portret mężczyzny), a także jego członkostwo w monachijskim Kunstverein w latach, w których mieszkał w Warszawie lub Paryżu. Tak żywe związki z Monachium łączyć można z jego bliską znajomością z młodą monachijką Julią Hoegensteller, przyszłą żoną malarza.
W styczniu 1849 S. powrócił do Warszawy. Jako uznany malarz był zapraszany do Szkoły Sztuk Pięknych na rzeczoznawcę do oceny prac uczniów i przyznawania patentów. Kontynuował malarstwo portretowe. Nadal chętnie malował portrety członków swej rodziny, a więc siostry Katarzyny Jahn (1849, wł. prywatna), Portret trzech braci Simmlerów (S-a, Karola i Juliana Erharda, ok. 1850, zaginiony). Wówczas też powstały portrety par małżeńskich, m. in. Reginy i Rudolfa Friedleinów (1849, oba w Muz. Okręgowym w Toruniu) i Ferdynanda i Karoliny Galle (1850, oba w Muz. Okręgowym w Lublinie). W r. 1850 ożenił się w Monachium z Julią Hoegensteller (ponoć naturalną córką króla bawarskiego Ludwika I). Po podróży poślubnej na Helgoland, młoda para zamieszkała w Warszawie w domu rodzinnym Simmlerów przy ul. Mazowieckiej.
L. 1850–7 określił Gerson jako drugi etap twórczości S-a, okres rozwoju i ustalania się stylu malarza. Nadal głównie malował portrety, m. in. rysunkowe portrety zbiorowe: Artyści sceny warszawskiej (ołówek, kredka biała, 1852, Muz. Narod. w Warszawie i druga grupa artystów, 1853), Artyści baletu sceny warszawskiej (ołówek, 1853/55, tamże); wedle tych rysunków S-a zostały wykonane litografie przez Jakuba Melchera. Mimo mody na dagerotypy S. miał wiele zamówień na portrety, szczególnie w sferach bogatego mieszczaństwa warszawskiego. Portrety S-a przedstawiały zwykle modela na jednolitym, ciemnym tle, cechowała je troska o podobieństwo portretowanego, staranność w odtworzeniu wszystkich szczegółów. Portrety kobiece, o chłodniejszym, stonowanym kolorycie, przedstawiały modelki, czasem w strojnych, drobiazgowo malowanych sukniach. W tym czasie powstały portrety: Teodora Teuttolda-Tripplina, na tle krajobrazu morskiego (1852, Muz. Narod. w Warszawie), Ksawerego Skrzyńskiego (1852, tamże), Portret panny Pisarzowskiej (1852, wł. Muz. Narod. w Krakowie, depozyt w Muz. Górnośląskim w Bytomiu), Portret mieszczki (1852, Muz. Górnośląskie w Bytomiu), Portret pani Skwarcow, żony rosyjskiego kupca (1855, Muz. Narod. w Warszawie), portrety małżeństwa Samuela i Karoliny Koniców (1856, wł. prywatna), malarza warszawskiego Edwarda Petzolda czy Portret kapucyna (Beniamina Szymańskiego, oba z r. 1856, Muz. Narod. w Warszawie), a także dużych rozmiarów Portret Deotymy (Jadwigi Łuszczewskiej, en pied, 1855, Galeria Obrazów we Lwowie). Przyjmował także zamówienia na kopie (np. Portret pani z Komorowskich-Kruszewskiej, 1851, Muz. Narod. w Warszawie), czy portrety pośmiertne (zapewne malowane z fot.) jak Portret doktora Wilhelma Malcza (1853, Muz. im. Jerzego Dunin-Borkowskiego w Krośniewicach, Oddz. Muz. Narod. w Warszawie). W r. 1850 namalował obraz religijny Złożenie do grobu (zaginął, w Muz. Narod. w Warszawie znajduje się jego olejny szkic), zaś w r. 1853 scenę biblijną Zuzanna i starcy (Muz. Regionalne w Radomsku, w depozycie w Muz. Sztuki w Łodzi). Rzadko sam litografował, z własnego rysunku zrobił litografię portretu tancerki Marii Freytag w roli Giselle (1855, odbita w zakładzie litograficznym u M. Fajansa).
Latem 1856 S. wraz z żoną wyjechał na roczny pobyt do Włoch; podróżował przez Szwajcarię, tam zapewne odwiedził swą rodzinę, zwiedził Rapperswil (rysunek Zamek w Rapperswilu, datowany 19 VIII 1856). Przebywał dłuższy czas we Florencji, Wenecji i w Rzymie. Kopiował arcydzieła malarstwa włoskiego, robił szkice z natury. W Rzymie sportretował Teofila Lenartowicza (olej. 1856/57, Muz. Narod. w Warszawie), namalował dwa obrazy – Św. Jan Chrzciciel, Dwaj piferari włoscy (kobziarze, albo dudziarze) oraz olejne studium do obrazu Trzy Marie idące do grobu Chrystusa. Do kraju Simmlerowie powrócili w lecie 1857.
Ok. r. 1860 S. zamieszkał we własnym domu przy ul. Chmielnej 8, w pobliżu Nowego Świata; w suficie klatki schodowej umieścił alegoryczne malowidło (olej. na płótnie) Rzeźba, Malarstwo i Architektura (zaginione). Tam też mieściła się pracownia artysty. Liczne zamówienia na portrety pozwoliły S-owi żyć na wysokiej stopie. Cieszył się też udanym życiem rodzinnym oraz wysokim prestiżem społecznym. S. należał do grupy artystów warszawskich skupionych wokół Gersona, zabiegającej o powołanie stowarzyszenia organizującego wystawy sztuki polskiej. Dn. 30 X 1860 Rada Administracyjna Król. Pol. zatwierdziła projekt ustawy Tow. Zachęty Sztuk Pięknych (TZSP); S. wszedł do Komitetu (stanowiącego zarząd Towarzystwa) i był jego członkiem do końca życia.
Jako portrecista miał S. rozległą klientelę, wśród której oprócz burżuazji warszawskiej nie brakło przedstawicieli arystokracji i ziemiaństwa. Powstało wtedy wiele portretów, przeważnie dużych rozmiarów, czasem całopostaciowych, o charakterze reprezentacyjnym, w których tle S. umieszczał kolumny, kotary, czy fragmenty wnętrz. Malował też portrety skromniejsze, mniejszych rozmiarów, czasem umieszczone w owalu. L. 1857–68 uważa się za najbardziej dojrzały okres jego twórczości. Doprowadził wówczas do perfekcji swój styl i wykonanie. Z tego okresu pochodzą m. in.: Portret Kazimierza Podhoreckiego, ziemianina z Ukrainy (1858, Muz. Narod. we Wrocławiu), portrety małżeństwa Reszków – Jana, właściciela hotelu Saskiego i jego żony Emilii (zaginione, repliki z r. 1862 w Muz. Narod. w Warszawie), Portret Maurycego Braumana, kupca i prezesa dozoru bóżniczego, i jego żony Gustawy (oba z r. 1866, w Muz. Narod. w Warszawie), Portret złotnika warszawskiego Karola Malcza (ok. 1860, wł. prywatna), Portret skrzypka Nikodema Biernackiego (w owalu, ok. 1860, Muz. Narod. w Warszawie), Portret Juliusza Kossaka (po r. 1862, tamże), czy duży Portret pułkownika Konstantego Fiszera (w całej postaci, 1863, tamże). Spod pędzla S-a wyszedł pełen wdzięku podwójny Portret Marii Róży i Róży Marii Karoliny Kronenberg w wieku dziecięcym (1860, tamże) oraz wiele kobiecych portretów, jak: Portret Matyldy Wernerowej, żony właściciela farbiarni w Ozorkowie (1858, tamże), Portret Teodozji Górskiej z Kręmpskich (1860, Muz. Narod. we Wrocławiu), Portret Henryki Schlösserowej, żony przemysłowca w Ozorkowie (1860, zaginiony, replika w Muz. Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku), aktorki Emilii Ciemskiej Ziemińskiej (ok. 1860, Muz. Narod. w Warszawie), czy jeden z piękniejszych – Portret Julii Bogk (w całej postaci, 1861, tamże) oraz okazały, reprezentacyjny portret właścicielki warszawskiego domu mód Emilii Włodkowskiej (1863, tamże).
Miał też S. zamówienia na portrety od wyższych urzędników rosyjskich, przebywających w Warszawie, np. Portret generałowej Aleksandry Zatler (1862, Muz. Narod. w Warszawie). Dowodem jego popularności było zamówienie dwóch oficjalnych portretów namiestnika Król. Pol. hr. Teodora Berga. Pierwszy z portretów przedstawiający modela en pied, malowany w r. 1866, zaginął; znany jest z doskonałej kopii, wykonanej w r. n. przez Jana Strzałeckiego (Muz. Narod. w Warszawie). W r. 1867 powstał drugi, ogromny, również w całej postaci; przedstawiał Berga na tle panoramy Warszawy i był przeznaczony do Pałacu Zimowego w S. Petersburgu (obecnie w Ermitażu, tamże). S. namalował nadto wielkie płótno w owalu zatytułowane Pochód weselny Amora i Psyche, przeznaczone prawdopodobnie do Sali Prospektowej w Zamku Królewskim (1863, Muz. Narod. w Warszawie).
S. nie zaprzestał malowania portretów rodzinnych, np. swych córek: trzyletniej Jadwigi (1854, zaginiony), pięcioletniej Julii (ok. 1864, w owalu, depozyt w Muz. Narod. w Warszawie), bratowej, Ludwiki Simmlerowej (1855, zaginiony), brata Juliana Erharda Simmlera (akwarela, ok. 1860, Muz. Narod. w Warszawie), a także swego ojca, Jakuba Simmlera (1863, tamże). Jednym z piękniejszych dzieł S-a jest portret o charakterze alegorycznym zatytułowany Szlachcic z papugą, do którego pozował jego brat Julian Erhard. Powstał on podobno w nawiązaniu do poematu Juliusza Słowackiego „Grób Agamemnona” («Pawiem narodów byłaś i papugą/A teraz jesteś służebnicą cudzą») i przedstawia młodego, zamyślonego szlachcica w stroju polskim, trzymającego na ręce barwną papugę (1859, Muz. Narod. w Krakowie). W r. 1863 namalował obraz zatytułowany początkowo Safona na szczycie Leukatei, w którym sportretował swoją żonę w stroju Greczynki. Później jednak, w atmosferze wywołanej upadkiem powstania styczniowego, zmienił strój portretowanej na szaty żałobne, a burzliwym pejzażem w tle podkreślił dramatyczny nastrój obrazu, określanego potem jako Portret żony (Muz. Narod. w Warszawie). Z wydarzeniami powstania i martyrologią narodową związane były: Portret Aleksandra Waszkowskiego, ostatniego naczelnika Warszawy w powstaniu 1863–4 r. (w owalu, 1864, tamże), Portret Ludwika Mycielskiego, który zginął w potyczce pod Bojanówką w r. 1863 (w całej postaci, 1865, malowany na podstawie fot. i opowiadań rodziny, Muz. Narod. w Krakowie), czy Portret Róży Sobańskiej, zwanej Różą Sybiru, dobrowolnie towarzyszącej w l. 1829–33 swemu mężowi na zesłaniu (1866–8, Muz. Narod. w Warszawie).
W końcu l. pięćdziesiątych S. zaczął malować obrazy historyczne. Na zamówienie kolekcjonera Leopolda Burczak-Abramowicza z Włodarki (woj. kijowskie) i wedle podsuniętego mu przez poetę Włodzimierza Wolskiego pomysłu S. namalował obraz historyczny Katarzyna Jagiellonka w więzieniu w Gripsholmie (1858, zaginiony, replika obrazu i olejny szkic w Muz. Narod. w Warszawie). Wystawiony w Warszawie i w Krakowie, chwalony przez krytykę i podziwiany przez publiczność, został reprodukowany jako litograficzna premia za r. 1860/61 dla członków krakowskiego Tow. Przyjaciół Sztuk Pięknych (TPSP). W r. 1860 (również na zamówienie Abramowicza) namalował dużych rozmiarów kompozycję historyczną Śmierć Barbary Radziwiłłówny. Wystawiony w t. r. na Wystawie Krajowej przyniósł artyście wielki sukces. Zawiązany pod przewodnictwem Aleksandra Przezdzieckiego i Edwarda Rastawieckiego Komitet Obywatelski zorganizował wśród miłośników sztuki zbiórkę publiczną na wykupienie obrazu od Abramowicza, a następnie ofiarował obraz Tow. Zachęty (po drugiej wojnie światowej obraz stał się własnością Muz. Narod. w Warszawie). W r. 1867 S. namalował dwie pomniejszone repliki tego obrazu, jedną dla Abramowicza (obecnie Muz. Narod. w Warszawie), druga została zakupiona przez Stanisława Lilpopa (obecnie w muz. Jarosława Iwaszkiewicza w Stawisku). TZSP wydało w odbitce litograficznej (wykonana przez W. Walkiewicza) Śmierć Barbary Radziwiłłówny jako nagrodę do rozlosowania wśród członków Towarzystwa w r. 1861. Obraz był wielokrotnie reprodukowany w różnych wydawnictwach, także jako litograficzne odbitki, czy kartki pocztowe. W r. 1861 powstało Wychowanie Zygmunta Augusta, podobające się publiczności, jednak o niezbyt zwartej kompozycji, przypominającej raczej żywe obrazy (H. Piątkowski). W r. 1862 wykonał dwa rysunki przedstawiające Ucztę u Wierzynka (jeden rys. kredką w Muz. Narod. w Poznaniu, drugi rys. na kalce, w Muz. Narod. w Warszawie, wedle niego powstała odbitka litogr. M. Fajansa).
W ostatnim okresie swej twórczości S. uprawiał malarstwo religijne. W r. 1861 powstało duże płótno Śmierć Świętego Jozafata Kuncewicza dla kościoła Narodzenia Najśw. Marii Panny w Białej Podlaskiej (pomniejszona replika w Muz. Narod. w Warszawie). W r. 1864 na zamówienie Ksawerego Pusłowskiego do kaplicy przy pałacyku Królikarnia namalował Niepokalane poczęcie NMP, temat wybrany w związku z ogłoszeniem przez papieża dogmatu (zaginiony, prawdopodobnie uległ zniszczeniu w czasie powstania warszawskiego 1944 r.), w r. n. ukończył Trzy Marie idące do grobu Chrystusa (prawdopodobnie obraz spłonął w r. 1944 w czasie powstania warszawskiego; studium olejne z ok. 1865 r. przechowuje Muz. Narod. w Krakowie), na zamówienie aptekarza warszawskiego Macieja Płaczkowskiego namalował Męczeństwo Świętego Macieja (1866–7) z przeznaczeniem dla kościoła w Rząśni koło Radomska (początkowo w ołtarzu głównym, po obcięciu obraz ten został przeniesiony do jednego z ołtarzy bocznych). Na obrazy religijne miał wiele zamówień i niewątpliwie wiele ich wykonał, lecz uległy one rozproszeniu. Jedynie ze szkiców, jak rysunek Rozmowa Chrystusa z Nikodemem (1862, Muz. Narod. w Krakowie) lub z tytułów znane są obrazy: Chrystus pukający do drzwi, Matka Boska Różańcowa, Męczeństwo św. Andrzeja, czy obrazy świętych Antoniego, Franciszka, Małgorzaty.
S. wystawiał swe obrazy w Warszawie: na Wystawie Publicznej Szkoły Sztuk Pięknych (1845), na Wystawach Krajowych w Warszawskim Tow. Dobroczynności (1855 i 1860), w TZSP (w l. 1860, 1861, 1862, 1863, 1865, 1866, 1867) i w Krakowie w TPSP (1854, 1855, 1857, 1858, 1861, 1868).
Na Wystawę Powszechną w Paryżu w r. 1867 S. namalował dużą kompozycję Przysięga królowej Jadwigi (1867, depozyt w Muz. Narod. w Warszawie). Inspiracją dla artysty było dzieło Karola Szajnochy „Jadwiga i Jagiełło”. Obraz nieco oschły i sztywny, nie tylko nie uzyskał żadnej nagrody, czego spodziewał się S., ale nie został nawet umieszczony w katalogu wystawy. Był to cios dla artysty, który po powrocie z Paryża nie opuszczał domu, ukrywając swą rozpacz. Również pokazana w TZSP Przysięga spotkała się z krytycznymi wypowiedziami recenzentów. Z trudem kończył S. malowanie obrazu Chrystus Pan na krzyżu (dla kościoła Dominikanów w Kr.); praca mu jednak nie szła, ciągle obraz przerabiał. Zmarł (na tyfus) 1 III 1868 w Warszawie; uroczysty pogrzeb S-a, z przeniesieniem trumny z Warszawy na podmiejski wówczas cmentarz Ewangelicko-Reformowany odbył się dn. 4 III.
Z małżeństwa (od 11 VIII 1850) z Julią z Hoegenstellerów (1828–1911) miał S. czworo dzieci, córki: Jadwigę Julię Ludwikę (1851–1944), zamężną za Stefanem Spiessem, Julię Ludwikę (1854–1857), Julię Marię (1859–1927), żonę Juliana Teofila Strasburgera, i syna, Józefa Kazimierza Jakuba (1862–1878).
Najwięcej obrazów S-a znajduje się w Muz. Narodowym w Warszawie (tu także szkice olejne, rysunki), Muz. Narodowym w Krakowie (duży zespół rysunków i szkiców, z daru żony artysty w r. 1910), Muz. Narodowym w Poznaniu, Muz. Górnośląskim w Bytomiu i in. Wiele prac S-a zaginęło, zwłaszcza w czasie drugiej wojny światowej.
S. sygnował swe obrazy najczęściej «J. Simler» z poziomą kreską nad jednym m, czasem podpisywał je pełnym imieniem «Józef», lub w brzmieniu niemieckim «Joseph», rzadko występuje w sygnaturze forma nazwiska «Simmler».
Po śmierci S-a odbyła się w czerwcu 1868 jego wystawa pośmiertna (pokazano wówczas 117 dzieł) w Pałacu Potockich w Warszawie, zorganizowana przez TZSP. Następne większe wystawy odbyły się: w r. 1904 wystawa retrospektywna w TZSP (171 obrazów i 46 rysunków), retrospektywna w r. 1924 w TZSP (994 dzieła), w r. 1979 wystawa monograficzna w Muz. Narodowym w Warszawie (73 obrazy, 33 szkice i 48 rysunków), w r. 1993 (26 VI–15 VIII) wystawa w Muz. Polskim w Raperswilu (przygotowana przez Muz. Narodowe w Warszawie i Muz. Polskie w Raperswilu w ramach umowy o współpracy między Muz. Polskim w Raperswilu i Zamkiem Królewskim w Warszawie). Wielokrotnie obrazy S-a ukazywały się na wystawach krajowych.
Autoportret S-a, przedstawiający artystę przy sztalugach (olej., 1843, Muz. Narod. w W.); Podob. S-a w obrazie Rodzina artysty (rys. ołówkiem, ok. 1842, Muz. Narod. w W.) i w Portrecie trzech braci Simmlerów (ok. 1850), wszystkie reprod. w: Józef Simmlcr 1823–1868, Katalog wystawy, oprac. E. Charazińska, Muzeum Polskie w Rapperswilu 26 czerwca – 15 sierpnia 1993; – Pol. Bibliogr. Sztuki; Swieykowski, Pam. Tow. Przyj. Sztuk Pięknych; Thieme–Becker, Lexikon d. Künstler; Antoniewicz, Katalog Wystawy Sztuki Pol. 1764–1886; Grońska–Ochońska, Zbiory Pawlikowskich. Katalog; Husarski, Sto pięćdziesiąt lat malarstwa pol. Katalog; Józef Simmler 1823–1868. Katalog wystawy monograficznej, W. 1979, Muz. Narodowe w Warszawie (tu: Jaroszewski T. S., Wiadomości o życiu i twórczości Józefa Simmlera, Poprzęcka M., Józef Simmler – romantyczny akademik); Katalog dzieł Józefa Simmlera wystawionych w gmachu Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Królestwie Polskim w r. 1904, W. 1904; Malarstwo pol. od XVI do XX w. Katalog; Malarstwo polskie XVII–XIX w. Obrazy olejne. Muz. Narodowe we Wrocławiu, 1992; Piątkowski H., Album sztuki polskiej (wystawa retrospektywna w Warszawie, 1898), W. 1901; Szelest D., Lwowska Galeria Obrazów, malarstwo polskie, W. 1960; Tow. Zachęty Sztuk Pięknych. Wystawa dzieł Józefa Simmlera, 1924, W. 1924; Wiercińska, Katalog prac TZSP; – Aftanazy R., Materiały do dziejów rezydencji, W. 1986–93 I, X–XI; Dobrowolski, Nowoczesne malarstwo pol.; Gerson W., Józef Simmler i jego dzieła, „Bibl. Warsz.” 1868 t. 2 s. 499–522; Jaroszyński T., Józef Simmler, W. 1915; Kociatkiewiczówna M., Józef Simmler, „Przegl. Warsz.” R. 4: 1924 nr 34–5 s. 41–63; Kozakiewicz, Warsz. wystawy sztuk pięknych; [Ryszkiewicz A.], Malarstwo polskie. Romantyzm–Historyzm–Realizm, W. 1989; Stępień H., Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828–1855, Wr. 1990, Studia z historii sztuki t. 44; Wiercińska, Tow. Zachęty; – IS PAN: Mater. do Słownika Artystów Pol.
Róża Biernacka